Techniki wokalne stosowane w heavy metalu od zawsze wzbudzały kontrowersje i dyskusje wśród fanów tego gatunku muzycznego. Jedną z najczęściej stosowanych i charakterystycznych dla metalu jest technika zwana gruntowaniem. Często jest ona przeciwstawiana innemu, równie popularnemu sposobowi śpiewania - frywolnym wokalom. Obie te metody mają swoje wady i zalety, a także zwolenników oraz przeciwników. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej obu tym technikom wokalnym, porównamy je ze sobą i sprawdzimy, gdzie są stosowane. Przedstawimy również wskazówki dla wokalistów, którzy chcieliby opanować grunt lub fry.
Charakterystyka gruntowania
Definicja i opis gruntowania
Gruntowanie to jedna z najbardziej rozpoznawalnych i charakterystycznych technik wokalnych wykorzystywanych w heavy metalu. Polega ona na specyficznym sposobie prowadzenia głosu, który przypomina warczenie. Wokalista śpiewa z pełną mocą, niskim głosem, często z lekką chrypką. Brzmienie jest ciemne, niskie, momentami wręcz demoniczne. Słowa są mało zrozumiałe, liczy się przede wszystkim oddanie charakteru i ekspresji.
Aby uzyskać efekt gruntowania, wokalista najpierw musi odpowiednio ustawić gardło i krtań. Następnie prowadzi strumień powietrza przez fałdy głosowe, które są maksymalnie napięte, dzięki czemu uzyskuje specyficzne, chropowate i niskie brzmienie. Ważną rolę odgrywa również rezonator - wokalista musi umiejętnie wzmacniać dźwięk rezonatorem piersiowym.
Zalety stosowania gruntowania
Gruntowanie ma wiele zalet, dzięki którym jest tak chętnie stosowane przez wokalistów heavymetalowych. Przede wszystkim pozwala uzyskać mroczne, demoniczne brzmienie, które idealnie oddaje charakter tego gatunku. Jest też dobrą metodą na ukrycie niedoskonałości głosu - zamaskuje na przykład fałsz czy chrypkę. Ponadto, dzięki gruntowaniu wokalista może śpiewać głośno, z dużą mocą, nie obawiając się o przeciążenie strun głosowych.
Wady gruntowania
Jednak gruntowanie ma też swoje wady. Przede wszystkim jest to technika, która bardzo obciąża i wyniszcza struny głosowe. Długotrwałe stosowanie gruntowania może prowadzić do trwałych uszkodzeń głosu. Ponadto przy tej metodzie trudno jest zrozumieć słowa piosenki, co dla wielu słuchaczy jest znaczną wadą. Część fanów uważa też, że zbyt duża ilość gruntowania w wokalu psuje odbiór i przyjemność z muzyki.
Charakterystyka śpiewu frywolnego
Definicja i opis śpiewu frywolnego
Fry to druga, obok gruntowania, bardzo popularna technika wokalna w heavy metalu. Polega ona na specyficznym prowadzeniu głosu, przy którym wokalista śpiewa bardzo wysokim, piskliwym, wręcz skrzekliwym głosem. Dźwięk jest ostry, krzykliwy, momentami przypomina skowyt. Fry pozwala osiągać wokaliście ekstremalnie wysokie nuty.
Aby zaśpiewać fry, wokalista musi mocno naprężyć mięśnie krtani, by zwiększyć napięcie fałdów głosowych. Następnie wytwarza silny strumień powietrza, który uderza w napięte struny głosowe. W ten sposób powstaje charakterystyczne, wysokie i krzykliwe brzmienie. Do tego potrzebna jest niezwykle mocna emisja głosu.
Zalety stosowania śpiewu frywolnego
Frywolny śpiew ma sporo zalet. Przede wszystkim pozwala uzyskać niezwykle wysokie dźwięki, które idealnie pasują do agresywnego brzmienia metalu. Jest też o wiele bardziej zrozumiały od gruntowania, dzięki czemu słowa piosenki są dobrze słyszalne. Co więcej, fry - w przeciwieństwie do mrocznego gruntowania - pozwala wyrazić jaśniejsze emocje - ekscytację, radość czy euforię.
Wady śpiewu frywolnego
Niestety, fry ma też wady. Jest to technika bardzo trudna do opanowania, wymagająca olbrzymiej kontroli nad głosem i oddechem. Długotrwałe stosowanie frywolnego śpiewu może prowadzić do uszkodzeń strun głosowych. Wiele osób uważa też, że zbyt duża ilość fry w wokalu brzmi sztucznie i przesadnie.
Porównanie gruntowania i śpiewu frywolnego
Podobieństwa obu technik
Gruntowanie i fry łączy kilka cech. Przede wszystkim obie techniki polegają na maksymalnym napięciu fałdów głosowych i bardzo mocnym prowadzeniu strumienia powietrza. Są też dość trudne do opanowania i mogą prowadzić do uszkodzeń głosu. Ponadto, zarówno grunt, jak i fry są charakterystyczne i rozpoznawalne właśnie dla heavy metalu.
Różnice między technikami
Jednak grunt i fry różnią się znacząco pod względem brzmienia. Gruntowanie daje niski, ciemny, chropowaty dźwięk. Fry natomiast pozwala śpiewać bardzo wysokim, jasnym, wręcz piskliwym głosem. Różnią się też ekspresją - grunt wyraża mrok, fry - ekscytację. Grunt zniekształca słowa, fry je wyraźnie artykułuje. W gruntowaniu liczy się barwa, we fry - wysokość dźwięku.
Która technika jest trudniejsza?
Zarówno grunt, jak i fry wymagają olbrzymich umiejętności wokalnych i precyzyjnej kontroli nad głosem. Jednak z reguły uważa się, że nieco trudniejszy do opanowania jest fry - śpiew frywolny wymaga wyjątkowo mocnej emisji głosu i precyzyjnego ułożenia krtani. Łatwiej natomiast jest zacząć gruntować, choć i ta technika wymaga wielu ćwiczeń.
Zastosowanie technik wokalnych w wybranych zespołach
Przykłady zespołów stosujących gruntowanie
Gruntowanie od zawsze było nieodłącznym elementem brzmienia wielu kultowych zespołów metalowych. Do mistrzów tej techniki należą między innymi wokaliści takich grup jak Death, Obituary, Bolt Thrower, Morbid Angel czy Suffocation. W Polsce z kolei gruntami zachwycają na przykład Behemoth, Vader czy Decapitated.
Przykłady zespołów stosujących śpiew frywolny
Z kolei fry był i jest charakterystyczny dla wielu zespołów grających m.in. metalcore, melodic death metal czy power metal. Doskonałe przykłady stanowią takie grupy jak Killswitch Engage, All That Remains, Silent Civilian, Earlyrise czy polskie Stillborn i Lostbone.
Zespoły łączące obie techniki
Niektóre zespoły heavymetalowe łączą w swojej twórczości zarówno grunty, jak i fry. Słynnymi przykładami są Parkway Drive, Lamb of God, Heaven Shall Burn czy Arch Enemy. Takie połączenie pozwala uzyskać bardzo zróżnicowany, pełny ekspresji wokal.
Wskazówki dla wokalistów
Jak zacząć naukę gruntowania
Aby zacząć naukę gruntowania, należy stopniowo obniżać wokal do najniższego możliwego zakresu głosu. Ćwiczyć należy na głoskach "h" i "ch", stopniowo zwiększając napięcie fałdów głosowych. Pomocne są też ćwiczenia oddechowe - ważne jest uzyskanie mocnego strumienia powietrza. Nie należy przesadzać z ćwiczeniami, by nie naciążyć nadmiernie strun głosowych.
Jak zacząć naukę śpiewu frywolnego
Śpiew frywolny również wymaga stopniowania - zaczyna się od najwyższych rejestrów głosu, powoli zwiększając napięcie fałdów i siłę strumienia powietrza. Ćwiczyć można na głoskach "a", "i" lub "u". Bardzo ważna jest rozgrzewka i ćwiczenia oddechowe. Należy zwracać uwagę na rezonans i emisję głosu. Nie można się spieszyć!
Ćwiczenia pomocne w opanowaniu technik
W opanowaniu zarówno gruntowania, jak i frywolnego śpiewu kluczowe są ćwiczenia oddechowe. Należy też cyklicznie rozgrzewać struny głosowe. Pomocne są także ćwiczenia rezonansu i emisji głosu. Warto uczyć się technik stopniowo, nigdy nie przesadzając z obciążeniem głosu. Cierpliwość i systematyczność są najważniejsze!
Podsumowanie
Podsumowując, zarówno gruntowanie, jak i śpiew frywolny odgrywają kluczową rolę we współczesnym heavy metalu. Każda z tych technik wokalnych ma swoje wady i zalety. Grunt pozwala uzyskać mroczne, niskie brzmienie, fry z kolei umożliwia śpiewanie bardzo wysokich dźwięków. Niektórzy wokaliści specjalizują się w jednej metodzie, inni łączą obie, by zyskać różnorodność. Z pewnością grunty i fry na stałe wpisały się w historię heavy metalu.
Tagi
Udostępnij artykuł
