Ukulele - mały instrument z wielkimi możliwościami. Poznaj go!

Ukulele - mały instrument z wielkimi możliwościami. Poznaj go!
Autor Adrianna Lewandowska
Adrianna Lewandowska26 września 2023 | 7 min

Ukulele to niewielki, czteroststrunowy instrument, który mimo skromnych rozmiarów potrafi zaskoczyć swoimi możliwościami. W ostatnich latach przeżywa renesans popularności i zyskuje nowych fanów. Co sprawia, że coraz więcej osób sięga po ukulele? Jakie tajemnice kryje w sobie ten hawajski przybysz?

Historia ukulele - skąd się wzięło i jak rozpowszechniło

Ukulele wywodzi się z Hawajów, gdzie po raz pierwszy pojawiło się pod koniec XIX wieku. Jest mniejszą odmianą guitalele, instrumentu przywiezionego na wyspy przez portugalskich osadników. Ukulele szybko zyskało popularność wśród Hawajczyków i stało się nieodłącznym elementem ich kultury. Do rozpowszechnienia ukulele na świecie przyczynili się hawajscy emigranci, którzy zabierali je ze sobą do USA i innych krajów. Ukulele pojawiało się także w hollywoodzkich filmach, dzięki czemu zyskało międzynarodową sławę.

Pod wpływem amerykańskiej kultury popularnej ukulele dotarło do Europy w latach 20. XX wieku. W kolejnych dekadach przeżywało wzloty i upadki zainteresowania, ale nigdy nie zniknęło całkowicie. Od kilkunastu lat ukulele ponownie cieszy się dużą popularnością, za sprawą nowych wykonawców i uproszczonych metod nauki gry. Dziś to instrument, który wybierają zarówno amatorzy, jak i profesjonalni muzycy.

Początki ukulele na Hawajach

Ukulele wyewoluowało na Hawajach z instrumentów przywiezionych przez osadników z Europy i Portugalii. Jego bezpośrednim protoplastą jest guitalele - niewielka, czterostronna gitara. Nazwa "ukulele" oznacza w języku hawajskim "skaczące pchły" i nawiązuje do sposobu gry na instrumencie.

Ukulele podbija świat

Popularność ukulele na świecie zawdzięcza emigrantom z Hawajów oraz filmom i nagraniom, na których pojawiało się to niewielkie, wesoło brzmiące instrumenty. Ukulele można było usłyszeć m.in. w filmach z Erikiem von Stroheimem czy Marilyn Monroe.

Renesans ukulele

Choć od lat 60. zainteresowanie ukulele malało, to na początku XXI w. przeżywa ono prawdziwy renesans. Sprzyja temu łatwa dostępność instrumentów i materiałów edukacyjnych online, a także popularność wykonawców grających na ukulele.

Budowa i rodzaje ukulele

Ukulele wyróżnia się niewielkimi rozmiarami i prostą budową. Choć na pierwszy rzut oka instrumenty mogą wydawać się do siebie podobne, występują różne typy i rozmiary ukulele.

Rozmiary i stroje ukulele

Najpopularniejsze ukulele to instrumenty sopranowe, koncertowe i tenorowe. Różnią się one ilością progów na gryfie - odpowiednio 12, 15 i 17. Im większy rozmiar ukulele, tym niższe i mocniejsze wydaje dźwięki. Ukulele najczęściej stroi się w C dur, ale spotyka się też stroje D, G, A i F.

Ukulele sopranowe, koncertowe i tenorowe

Najmniejsze ukulele sopranowe mierzą ok. 55 cm długości. Mają jasną, wyrazistą barwę dźwięku. Ukulele koncertowe są nieco większe (ok. 60 cm) i brzmią głębiej. Największe popularne ukulele to modele tenorowe (ok. 70 cm), o najniższym i najmocniejszym brzmieniu.

Ukulele akustyczne i elektryczne

Ukulele występują w wersjach akustycznych i elektrycznych. Te pierwsze mają pudło rezonansowe z drewna i dają naturalne, ciepłe brzmienie. Ukulele elektryczne można podłączyć do wzmacniacza i uzyskać brzmienie o różnym charakterze.

Podstawy gry na ukulele

Choć ukulele uchodzi za bardzo łatwy instrument, opanowanie gry na nim wymaga pewnych umiejętności. Na początku trzeba poznać podstawowe akordy, sposoby układania palców na gryfie i różne techniki gry.

Akordy i układanie palców na gryfie

Podstawą gry są proste akordy - C, F, G7, Am itd. Aby je zagrać, należy odpowiednio ułożyć palce na gryfie. Dłoń lewej ręki musi przybrać określony kształt. Ćwiczenie zmian akordów i ich wygodnego układania to elementarna umiejętność.

Techniki gry - strumming, fingerpicking, tapping

Na ukulele można grać na wiele sposobów. Najprostszy strumming polega na szarpaniu strun. Bardziej zaawansowany fingerpicking wymaga stosowania kostki i palców. Z kolei tapping uzyskuje dźwięk stukaniem w pudło rezonansowe.

Ćwiczenia i porady dla początkujących

Aby szybciej opanować grę, warto wykonywać proste ćwiczenia: zmiany akordów, gry skal, prostych melodii. Pomocne są też tutoriale online i poradniki dla początkujących gitarzystów ukulele.

Repertuar i gatunki muzyczne na ukulele

Ukulele - mały instrument z wielkimi możliwościami. Poznaj go!

Ukulele może posłużyć do grania wielu gatunków - od popu przez rock, po muzykę ludową. Na ukulele grywają zarówno amatorzy, jak i zawodowi muzycy.

Standardy pop i rocka w wersji na ukulele

Na ukulele można z powodzeniem zagrać wiele przebojów pop i rocka, np. piosenki Beatlesów, Elvis Presleya, popularne ballady. Z pozoru skromne ukulele świetnie oddaje charakter tych kompozycji.

Utwory i artyści związani z ukulele

Niektórzy wykonawcy na stałe związali się z ukulele, jak Izrael Kamakawiwo’ole czy Jake Shimabukuro. Tworzą oni autorskie utwory i nowe aranżacje, wykorzystując możliwości tego instrumentu.

Ukulele w muzyce folkowej, reggae i hawajskiej

Ukulele doskonale sprawdza się w muzyce ludowej, folkowej czy reggae. Jest też nieodłącznym elementem gatunków związanych z Hawajami, jak hawajska czy slack key.

Ukulele na scenie i w nagraniach

Dzięki niewielkim rozmiarom i przyjaznemu brzmieniu ukulele z powodzeniem wykorzystywane jest zarówno w trakcie koncertów, jak i w studiu nagraniowym.

Ukulele w zespołach i solowo

Ukulele może pełnić rolę głównego instrumentu lub wzbogacać brzmienie zespołu. Grają na nim tacy artyści jak Eddie Vedder z Pearl Jam czy Thomas Oliver.

Słynni gitarzyści ukulele

Wirtuozi ukulele jak Jake Shimabukuro czy James Hill zaprezentowali niezwykłe możliwości tego instrumentu, dając wirtuozerskie koncerty na całym świecie.

Ukulele w muzyce filmowej i reklamowej

Wesołe, zapadające w pamięć brzmienie ukulele sprawia, że chętnie wykorzystuje się je w ścieżkach dźwiękowych do filmów i reklam. Ukulele znakomicie buduje pozytywny nastrój.

Ukulele dla każdego

Prostota i przystępna cena sprawiają, że ukulele jest idealnym instrumentem zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, którzy chcą rozpocząć przygodę z muzyką.

Dlaczego warto sięgnąć po ukulele

Ukulele łatwo się transportuje, nie wymaga strojenia przed każdym użyciem. Jest też znacznie tańsze niż gitara. W dodatku jego melodyjny dźwięk poprawia nastrój i zachęca do nauki.

Ukulele dla dzieci i dorosłych

Mali i duzi z łatwością opanują grę na ukulele. Dzieci uwielbiają kolorowe instrumenty i ich wesołe brzmienie. Dorośli doceniają prostotę i możliwość relaksu poprzez grę.

Radość gry i nauka przez zabawę

Ukulele kojarzy się z beztroską zabawą i spontaniczną radością muzykowania. Jednocześnie może być instrumentem do profesjonalnej nauki gry na gitarze czy innych instrumentach strunowych.

Podsumowanie

Ukulele to niezwykły instrument, który mimo niewielkich rozmiarów skrywa w sobie ogromne możliwości. Jego historia sięga Hawajów, skąd poprzez Stany Zjednoczone podbił cały świat. Dziś przeżywa prawdziwy renesans za sprawą nowych artystów i metod nauczania. Ukulele oferuje przystępny sposób na naukę gry, radość muzykowania i relaks. Nic więc dziwnego, że zyskuje coraz szersze grono fanów.

Najczęstsze pytania

Dla początkujących najlepszym wyborem będzie niedrogie ukulele sopranowe w stroju C. Warto zadbać, by instrument był dobrze wykonany i miał jakościowe struny.

Pierwsze akordy i proste melodie można opanować w kilka tygodni. Biegła gra wymaga jednak wielu miesięcy ćwiczeń. Ważna jest systematyczność i cierpliwość.

Ukulele doskonale nadaje się dla dzieci. Najlepiej rozpocząć w wieku 6-9 lat od zabawy dźwiękiem i poznawania instrumentu. Z czasem można wprowadzać naukę nut i proste utwory.

W internecie znajdziemy mnóstwo przydatnych poradników, tutoriali video oraz kursów online. Pomocne mogą być też podręczniki i zeszyty do nauki gry na ukulele.

Poza instrumentem i strunami przydać się mogą: klucz do strojenia, podpórka, plecak lub futerał, zapinka do strojenia. Warto też mieć dobry stojan i odpowiednio dopasowany pasek.

5 Podobnych Artykułów

  1. Cały tekst piosenki Miłość jak wino Eleni: zobacz wszystkie zwrotki
  2. Jak rozpocząć wspaniałą przygodę z grą na trąbce? Porady dla początkujących
  3. Żabson - Kiedy odbędą się koncerty w 2021 i 2022?
  4. Historia i analiza wyników faworytów Eurowizji - co warto wiedzieć?
  5. Muniek staszczyk załamany: to mnie przeraża
tagTagi
shareUdostępnij artykuł
Autor Adrianna Lewandowska
Adrianna Lewandowska

Jestem wielkim fanem muzyki i na blogu staram się przekazywać moje fascynacje. Odkrywaj ze mną różne gatunki muzyczne i artystów na nowo!

Oceń artykuł
rating-fill
rating-fill
rating-fill
rating-fill
rating-fill
Ocena: 4.50 Liczba głosów: 2

Komentarze(0)

email
email

Polecane artykuły