Muzyka towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Już w starożytności instrumenty strunowe odgrywały ogromną rolę w kulturze wielu cywilizacji. Z biegiem czasu rozwijały się nowe typy instrumentów strunowych, które zyskiwały coraz większą popularność. Dziś trudno wyobrazić sobie muzykę bez takich instrumentów jak gitara, skrzypce, czy harfa. Każdy z nich ma niepowtarzalny charakter i barwę dźwięku. Instrumenty strunowe potrafią wydobyć z siebie szeroką gamę emocji - od radości po smutek, od energii po spokój. Nic więc dziwnego, że niektóre z nich na stałe zapisały się w historii muzyki i do dziś cieszą się niegasnącą popularnością na całym świecie.
Gitara - Królowa instrumentów strunowych
Bez wątpienia najpopularniejszym instrumentem strunowym na świecie jest gitara. Jej historia sięga starożytności, kiedy to pojawiły się pierwsze lutnie i instrumenty szarpane. Jednak dopiero w XX wieku gitara osiągnęła status absolutnej ikony muzycznej. Stało się tak za sprawą rozwoju muzyki rozrywkowej - rocka, bluesa, popu czy flamenco. Dziś gitara elektryczna i akustyczna brzmi niemal w każdym gatunku muzycznym. Jej charakterystyczny dźwięk, który potrafi być zarówno delikatny, jak i mocny oraz pełen energii, sprawił, że zdobyła rzesze fanów na całym świecie.
Różne typy gitar
Istnieje wiele odmian gitar: akustyczne, elektryczne, klasyczne, steel-stringi, dwunastostrunowe i wiele innych. Różnią się one budową, brzmieniem i przeznaczeniem. Najpopularniejsze są gitary akustyczne i elektryczne. Te pierwsze charakteryzują się naturalnym, ciepłym brzmieniem. Elektryczne z kolei, dzięki przetwornikom i wzmacniaczom, pozwalają uzyskać brzmienie o niemal nieograniczonych możliwościach.
Słynni gitarzyści
W historii gitary zapisało się wielu wybitnych artystów. Do najsłynniejszych gitarzystów rockowych należą m.in. Jimi Hendrix, Eric Clapton, Jimmy Page czy Slash. Wśród gitarzystów jazzowych trzeba wymienić Wes'a Montgomery'ego i Pat'a Metheny'ego. Flamenco reprezentują tacy wirtuozi jak Paco de Lucía czy Tomatito. Gitara klasyczna ma również swoje gwiazdy, jak np. Andrés Segovia.
Produkcja gitar
Najlepsze gitary na świecie produkowane są przez renomowane firmy takie jak Gibson, Fender, Martin czy Taylor. Ich instrumenty cechują się niezwykłą precyzją wykonania i jakością brzmienia. Za najlepsze gitary trzeba zapłacić często kilka lub kilkanaście tysięcy dolarów. Jednak nawet tanie modele dają dziś szansę rozpoczęcia przygody z grą na tym niezwykle wdzięcznym instrumencie.
Skrzypce - Serce muzyki klasycznej
Skrzypce są najważniejszym instrumentem smyczkowym. Ich początki sięgają XVI wieku, kiedy to w Italii zaczęły wykształcać się z instrumentów ludowych. Od samego początku skrzypce były ulubionym instrumentem kompozytorów. To właśnie na skrzypcach grali wielcy mistrzowie, tacy jak Antonio Vivaldi, Niccolo Paganini, czy polski wirtuoz Henryk Wieniawski. Do dziś skrzypce są integralną częścią muzyki klasycznej i rozrywkowej.
Historia skrzypiec
Choć prototypy skrzypiec pojawiły się już w XVI wieku, to ich obecny kształt ustalił się w drugiej połowie XVII wieku. Wtedy to lutnicy tacy jak Antonio Stradivari czy Guarneri doskonalili budowę instrumentu nadając mu charakterystyczną dwukołkową formę. Dzięki temu skrzypce zyskały pełniejszy, bogatszy dźwięk, który zachwycał kompozytorów.
Słynni skrzypkowie
Wśród wielkich skrzypków przeszłości wymienić trzeba m.in. Arcangelo Corellego, Georga Friedricha Händla, czy przede wszystkim Niccolo Paganiniego, który zapisał się jako jeden z największych wirtuozów w historii. W XX wieku królowali m.in. Jascha Heifetz, Itzhak Perlman czy polski skrzypek Henryk Szeryng. Obecnie do najwybitniejszych skrzypków należą Maxim Vengerov, Anne-Sophie Mutter czy Nigel Kennedy.
Rodzaje skrzypiec
Istnieje wiele typów skrzypiec różniących się wielkością i dźwiękiem. Najpopularniejsze są skrzypce altowe, nieco mniejsze od standardowych. W orkiestrze symfonicznej gra się także na większych skrzypcach tenorowych. Z kolei skrzypce pół- i ćwierćskrzypcowe mają wyższy, bardziej skrzący się dźwięk.
Kontrabas - Niski głos muzyki
Kontrabas to największy i najniższy instrument smyczkowy. Jego historia sięga XV wieku, kiedy to zaczęły powstawać pierwsze odmiany basów. Kontrabas w obecnej formie rozwinął się w XIX wieku i od razu zyskał popularność w muzyce klasycznej i rozrywkowej. Jego niski, głęboki dźwięk wzbogaca brzmienie zespołów jazzowych i orkiestr symfonicznych.
Geneza kontrabasu
Pierwowzorem kontrabasu były instrumenty strunowe, takie jak viola da gamba, na których grali w średniowieczu trubadurzy i minnesingerzy. Z czasem rozwinęły się z nich większe instrumenty basowe, takie jak lira da gamba. W XVIII wieku przybrały one formę zbliżoną do dzisiejszego kontrabasu.
Kontrabas w jazzie i muzyce klasycznej
Kontrabas z powodzeniem zaistniał zarówno w jazzie, jak i muzyce klasycznej. Jego charakterystyczny, głęboki dźwięk stał się nieodłącznym elementem sekcji rytmicznej w jazzie. Z kolei w orkiestrach symfonicznych tworzy mocne podstawy harmoniczne. Do najsłynniejszych kontrabasistów należeli m.in. jazzman Scott LaFaro i solista klasyczny Gary Karr.
Słynni kontrabasiści
Najwybitniejsi kontrabasiści to przede wszystkim jazzmani, tacy jak Ray Brown, Ron Carter, czy polski virtuoz jazzowy Roman Dyląg. Wśród kontrabasistów grających muzykę poważną wyróżniają się tacy artyści jak Gary Karr, Franco Petracchi, czy Polak Roman Jabłoński.
Wiolonczela - Ciepły, głęboki dźwięk
Wiolonczela powstała w XVI wieku we Włoszech jako rozwinięcie violi da gamba. Już od początku była niezwykle popularna wśród kompozytorów, którzy doceniali jej wyrazisty, głęboki ton. Dziś jest jednym z filarów muzyki klasycznej, choć z powodzeniem wykorzystywana jest też w jazzie czy rocku.
Budowa i dźwięk wiolonczeli
Wiolonczela ma charakterystyczny kształt "ósemki". Jej pudło rezonansowe jest nieco mniejsze od skrzypiec. Struny są grubsze, dzięki czemu wydobywa ciepły, aksamitny dźwięk o szerokim zakresie dynamicznym. Dźwięk wiolonczeli potrafi być zarówno delikatny, jak i pełen ekspresji.
Technika gry
Gra na wiolonczeli wymaga dużej sprawności technicznej. Lewą ręką artysta zmienia wysokość dźwięku na gryfie, prawą prowadzi smyczek. Aby wydobyć pełnię możliwości tego instrumentu potrzebne są lata ćwiczeń i rozwoju warsztatu.
Wybitni wiolonczeliści
Do najsłynniejszych wiolonczelistów historii należą: Luigi Boccherini, Pierre Fournier, Mścisław Rostropowicz, czy Polak Witold Lutosławski. Współcześnie na czoło wysuwają się tacy artyści jak Yo-Yo Ma, Sol Gabetta, Natalia Gutman, czy Polka Alina Biernacka.
Harfa - Anielski instrument
Harfa należy do najstarszych instrumentów strunowych. Jej początki sięgają Mezopotamii i starożytnego Egiptu. Przez wieki była związana z muzyką anielską i magiczną. Do dziś kojarzy się z czymś nieziemskim i poetyckim. Choć rzadziej niż skrzypce czy gitara, wciąż zachwyca niezapomnianym brzmieniem.
Historia harfy
Pierwsze harfy pojawiły się już 3000 lat p.n.e. na Bliskim Wschodzie. W średniowieczu harfa była popularna w całej Europie, często uwieczniana w sztuce. W XIX wieku wynaleziono harfę podwójną, a w XX wieku pedałową, zwiększając możliwości tego instrumentu.
Rodzaje i budowa harf
Istnieje wiele rodzajów harf, różniących się liczbą strun i wielkością. Najpopularniejsza jest harfa koncertowa z 47 strunami. Harfy mają charakterystyczny, łukowaty kształt i bogatą zdobniczą snycerkę wokół pulpitu.
Najsłynniejsi harfiści
Do najwybitniejszych harfistek w historii należą Marie-Antoinette, Marcel Grandjany i Nicanor Zabaleta. Obecnie na czoło wysuwają się tacy artyści jak Xavier de Maistre, Isabelle Moretti czy Polka Urszula Mazurek.
Lutnia - Królewski instrument strunowy
Lutnia była jednym z najpopularniejszych instrumentów od średniowiecza aż po barok. Towarzyszyła trubadurom, a później stawała się ulubionym narzędziem kompozytorów. Choć jej znaczenie zmalało, wciąż jest kultywowana przez pasjonatów dawnej muzyki. Subtelny dźwięk lutni potrafi urzekać nawet dziś.
Geneza i historia lutni
Lutnia wywodzi się ze starożytnych instrumentów bliskowschodnich. W Europie pojawiła się w średniowieczu i szybko zyskała popularność. Rozkwit lutni przypadł na okres renesansu i baroku. Później jej znaczenie malało, choć nadal jest używana w wykonawstwie historycznym.
Strojenie i brzmienie lutni
Lutnia ma charakterystyczny półkolisty kształt i 5-10 strun. Najczęś
Podsumowanie
Instrumenty strunowe odgrywają kluczową rolę w muzyce od stuleci. Każdy z nich ma niepowtarzalny charakter i urok. Gitara potrafi rozpalać tłumy słuchaczy, skrzypce wzruszać do łez, harfa oczarowywać swym nieziemskim brzmieniem. Te i inne instrumenty strunowe na stałe zapisały się w historii muzyki, zyskując rzesze wielbicieli na całym świecie. Choć rozwój nowych technologii zmienia krajobraz dźwiękowy, trudno wyobrazić sobie świat bez tych ponadczasowych instrumentów.
Tagi
Udostępnij
