Jazz to niezwykle bogaty i różnorodny gatunek muzyczny, który przeszedł fascynującą ewolucję na przestrzeni ponad stu lat. Od swingu, przez bebop, cool jazz, free jazz, fusion aż po współczesne odmiany, jazz zawsze przyciągał największe talenty i dostarczał fanom niezapomnianych dźwięków. W historii tego gatunku znajdziemy wiele kamieni milowych – albumów, które na zawsze zmieniły oblicze jazzu i stały się niezapomnianymi klasykami. Przyjrzyjmy się bliżej najważniejszym z nich.
Milestone'y ery swingu
Sing, Sing, Sing Benny'ego Goodmana
Ten przebój z 1936 roku ugruntował pozycję Benny'ego Goodmana jako Króla Swingu. Jego energetyczne solo na klarnecie i niepowtarzalny groove stały się wizytówką całej ery. Ten utwór otworzył drogę do szerszej popularności swingu.
Take the "A" Train Duke'a Ellingtona
Stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych standardów ery swingu, a zarazem wizytówką orkiestry Duke'a Ellingtona. Jego charakterystyczny motyw i swingowe brzmienie do dziś elektryzują słuchaczy. Utwór został nagrany po raz pierwszy w 1941 roku.
Kompleksowa dyskografia Counta Basiego
Count Basie był kluczową postacią swingu - stworzył rozpoznawalny, minimalistyczny styl gry na fortepianie i zgromadził wyśmienitą sekcję dętą. Jego obszerna dyskografia, w tym takie albumy jak "The Atomic Mr. Basie" (1957) czy "Breakfast Dance and Barbecue" (1958) ukazują go w pełnej krasie.
Albumy definiujące hard bop
Saxophone Colossus Sonny'ego Rollinsa
Ten album z 1956 roku ugruntował pozycję Sonny'ego Rollinsa jako czołowego saksofonisty hard bopu. Zawiera kilka jego najsłynniejszych utworów, jak "St. Thomas" czy "Blue 7". Płyta pokazuje kunszt i wirtuozerię Rollinsa w improwizacjach.
Night Train Jimmy'ego Forresta
Wydany w 1961 roku przez Jimmy'ego Forresta album ze słynnym hitem tytułowym "Night Train" uchodzi za jedno z najważniejszych dokonań nurtu hard bop. Mocny, pulsujący groove i porywające partie dęte sprawiają, że brzmi świeżo do dziś.
Moanin' Art Blakey and the Jazz Messengers
Ten album z 1958 roku z definitywnym hitem "Moanin'" ugruntował pozycję legendarnego perkusisty Art Blakeya i jego Jazz Messengers jako czołowych przedstawicieli hard bopu. Płyta prezentuje energetyczny, pełen wigoru styl gry zespołu.
Modalny jazz i cool jazz
Kind of Blue Milesa Davisa
Chyba najsłynniejszy album jazzowy w historii, który w 1959 roku wprowadził stylistykę modalną. Innowacyjne kompozycje, mistrzowskie sekcje rytmiczne i fenomenalna gra trębacza sprawiają, że do dziś zachwyca słuchaczy.
Time Out Dave'a Brubecka
Wydany w 1959 roku przełomowy album zespołu Dave'a Brubecka, który zapoczątkował eksperymenty z metrum. Nietypowe takty i niezrównane poczucie groove'u czynią go kamieniem milowym cool jazzu.
Chet Baker Sings Chet Bakera
Ten album wokalny z 1956 roku ukazał niezwykły, aksamitny głos Chet Bakera, czołowej postaci cool jazzu. Jego interpretacje standardów jazzowych zachwycają do dziś subtelnością i liryzmem.
Free jazz i jazz fusion
A Love Supreme Johna Coltrane'a
Ten przełomowy album z 1965 roku uznawany jest za jedno z arcydzieł free jazzu. Coltrane eksploruje granice gatunku wirtuozerią improwizacji na saksofonie i duchowym przekazem.
Bitches Brew Milesa Davisa
Rewolucyjny album z 1970 roku łączący jazz z rockiem, funkiem i muzyką elektroniczną. Uważany jest za początek jazz fusion i jedno z najważniejszych dokonań w karierze Milesa.
Head Hunters Herbiego Hancocka
Wydany w 1973 roku przełomowy album Herbiego Hancocka, który połączył jazz z funkiem, soulem i afrykańskimi rytmami. Utworzył nowy, niezwykle wpływowy styl muzyczny fusion.
Wkład polskich artystów
Jazz Jamboree '66 Zbigniewa Namysłowskiego
Ten album z 1966 roku ukazuje początki kariery wybitnego polskiego saksofonisty i kompozytora Zbigniewa Namysłowskiego. Łączy wirtuozerię jazzu z polskim folklorem.
Astigmatic Krzysztofa Komedy
Uznawany za jedno z najważniejszych dokonań polskiego jazzu album z 1966 roku charyzmatycznego trębacza i kompozytora Krzysztofa Komedy. Łączy jazz z elektroniką i awangardą.
Purple Sun Michała Urbaniaka
Przełomowy album polskiego saksofonisty jazzowego Michała Urbaniaka z 1973 roku. Jest uznawany za jeden z najlepszych albumów jazz fusion w Europie.
Współczesne kamienie milowe
The Epic Kamasi Washingtona
Monumentalny, ponad 3-godzinny album saksofonisty Kamasi Washingtona z 2015 roku, który odświeżył brzmienie współczesnego jazzu i przyciągnął nowych słuchaczy.
Black Radio Roberta Glaspera
Album z 2012 roku łączący jazz z hip hopem, R&B i muzyką elektroniczną w wykonaniu cenionego pianisty jazzowego Roberta Glaspera i gości.
We Out Here Browna-Zawadzkiego
Album londyńskiej supergrupy nowoczesnego jazzu z 2018 roku pod wodzą saksofonisty Shabaki Hutchingsa. Ukazuje puls nowej sceny jazzowej UK.
Podsumowanie
Przegląd najważniejszych albumów w historii jazzu pokazuje niezwykłą żywotność i różnorodność tego gatunku. Od swingu, przez bebop i modal jazz, free jazz i fusion, po współczesne projekty, jazz ciągle się rozwija i zaskakuje słuchaczy nowymi brzmieniami. Choć wiele z tych albumów powstało dekady temu, ich ponadczasowe melodie, wirtuozeria i duch wciąż poruszają. Te kamienie milowe na zawsze zmieniły oblicze jazzu.