Blues to niezwykle fascynujący i pełen duszy gatunek muzyczny, który zrodził się w społeczności afroamerykańskiej na południu Stanów Zjednoczonych. Jego specyficzne brzmienie, nasycone emocjami i cierpieniem, od zawsze poruszało serca i umysły słuchaczy na całym świecie. W bluesie nie brakuje wspaniałych artystów, których muzyka na zawsze wpisała się do kanonu tego gatunku. Poznajmy zatem bliżej wybitnych gitarzystów bluesowych, obecnych w tym zacnym gronie.
Legendarne postacie bluesa
Robert Johnson - król delta bluesa
Robert Johnson uważany jest za jedną z największych legend w historii bluesa. Żył zaledwie 27 lat, ale jego niezwykły, "diabelski" styl gry na gitarze wywarł ogromny wpływ na późniejszych artystów. Grał w stylu delta blues, charakterystycznym dla regionu Delta Missisipi. Poruszał w swoich utworach tematykę biedy, samotności, zdrady i śmierci. Do jego najsłynniejszych nagrań należą "Cross Road Blues", "Love in Vain" i "Sweet Home Chicago".
Muddy Waters - ojciec chicagowskiego bluesa
Muddy Waters, a właściwie McKinley Morganfield, uważany jest za jednego z ojców chicagowskiego bluesa. Grał głównie na gitarze slide i harmonijce ustnej. Jego specyficzny, chropowaty wokal oraz mocny, elektryczny akompaniament gitary, stały się znakiem rozpoznawczym jego stylu. Do największych przebojów Watersa zaliczamy "Hoochie Coochie Man", "I'm Ready" i "I Just Wanna Make Love to You". Miał ogromny wpływ na rozwój bluesa w Chicago i rock and rolla.
B. King - król gitary bluesowej
B.B. King uchodzi za jednego z najwybitniejszych gitarzystów w historii bluesa. Jego charakterystyczny, przesycony emocjami styl gry na gitarze Gibson Lucille, zrewolucjonizował brzmienie bluesa. Był mistrzem improwizacji, vibrato i bendidngu. Król bluesa, bo tak go nazywano, nagrał wiele ponadczasowych utworów jak "The Thrill Is Gone", "Sweet Little Angel" czy "How Blue Can You Get". Jego technika gry i dźwięk gitary do dziś inspirują nowe pokolenia artystów.
Współcześni mistrzowie bluesa
Buddy Guy - żywa legenda bluesa
Buddy Guy to prawdziwa żyjąca legenda bluesa. Urodzony w Luizjanie gitarzysta od lat 60. koncertuje i nagrywa kolejne płyty, zachwycając fanów bluesa na całym świecie. Znany jest z ekspresyjnej gry, dynamicznych solówek i charyzmatycznych występów. W jego muzyce słychać zarówno korzenie bluesa, jak i rockowe brzmienie. Do największych przebojów Guya należą "Stone Crazy", "Damn Right I've Got The Blues" czy "Mustang Sally". Artysta pozostaje aktywny zawodowo do dziś.
Joe Bonamassa - wirtuoz gitary bluesowej
Amerykański gitarzysta bluesowy Joe Bonamassa uważany jest za jednego z najlepszych współczesnych wirtuozów gitary. Imponuje znakomitą techniką, szybkością i czystością gry. Jego styl łączy tradycyjny blues z hard rockiem i heavy metalem. Ma na koncie nagranie kilkunastu solowych albumów i występy z legendami jak B.B. King, Eric Clapton czy Paul Rodgers. Do jego największych hitów zaliczamy "Sloe Gin", "Driving Towards The Daylight" i "Just Got Paid". Bonamassa nieustannie koncertuje i nagrywa nowy materiał.
Eric Clapton - brytyjski król bluesrocka
Eric Clapton to z pewnością najsłynniejszy brytyjski gitarzysta bluesowy w historii. Był członkiem takich grup jak The Yardbirds, John Mayall's Bluesbreakers, Cream i Derek and the Dominos. Stworzył charakterystyczny, emocjonalny styl gry, łączący bluese z rockiem. Do jego największych przebojów należą "Layla", "Cocaine", "Wonderful Tonight" i "Tears In Heaven". Clapton kontynuuje karierę do dziś, mając na koncie ponad 20 albumów studyjnych i dziesiątki koncertów na całym świecie.
Kobiety w bluesie
Koko Taylor - królowa bluesa
KoKo Taylor zwana była królową bluesa i królową Chicago blues. Znana była ze swojego mocnego, chropowatego wokalu i charyzmatycznych występów. Często akompaniowała sobie na gitarze. Jej największe przeboje to "Wang Dang Doodle", "I'm a Woman" i "Hey Bartender". W swojej karierze zdobyła wiele nagród Grammy. Taylor stała się inspiracją dla wielu późniejszych artystek grających bluesa i soula.
Bonnie Raitt - mistrzyni slide gitary
Bonnie Raitt to amerykańska wokalistka i gitarzystka bluesowa, która zasłynęła z wirtuozerii gry na gitarze slide. Jej styl łączy ze sobą blues, folk, country i rock. Raitt śpiewa chropowatym, pełnym uczuć głosem i znakomicie operuje techniką slide guitar. Ma na koncie takie przeboje jak "Something To Talk About", "I Can't Make You Love Me" czy "Angel From Montgomery". Jest jedną z najbardziej utytułowanych artystek w historii amerykańskiej muzyki.
Susan Tedeschi - wokalistka i gitarzystka bluesrockowa
Susan Tedeschi to uznana amerykańska wokalistka i gitarzystka grająca blues rocka. Występuje solo lub z grupą The Tedeschi Trucks Band. Jej styl łączy w sobie tradycyjne brzmienie bluesa, soul, gospel i rock. Imponuje mocnym, ekspresyjnym wokalem i znakomitymi umiejętnościami gry na gitarze. Do jej największych hitów należą "It Hurt So Bad", "Angel From Montgomery" i "Midnight In Harlem". Tedeschi kontynuuje aktywną działalność koncertową i studyjną.
Polscy gitarzyści bluesowi
Zbigniew Namysłowski - nestor polskiego jazzu i bluesa
Zbigniew Namysłowski jest uważany za jednego z najwybitniejszych polskich saksofonistów jazzowych i bluesowych. Gra także na klarnecie i flecie. Tworzy muzykę łączącą jazz, blues i rock. Współpracował zarówno z polskimi, jak i światowymi artystami jazzowymi. Do jego najsłynniejszych kompozycji należą "Kujaviak Goes Funky", "Lola" i "Winobranie". Namysłowski koncertuje do dziś i nagrał ponad 60 płyt.
Michał Urbaniak - saksofonista i wirtuoz fusion
Michał Urbaniak jest wybitnym polskim saksofonistą jazzowym i fusion. Gra także na instrumentach perkusyjnych. Stworzył charakterystyczny, nowoczesny styl gry na saksofonie łączący jazz z rockiem, funkiem i soulem. Współpracował z wieloma gwiazdami światowej sceny jazzowej. Do jego największych przebojów należą "Funky Tango", "Paraphrase" i "Manhattan Man". Urbaniak wciąż tworzy i koncertuje po całym świecie.
Bartosz Smagier - młody gitarzysta bluesowy
Bartosz Smagier to młode, utalentowane pokolenie polskich gitarzystów bluesowych. Znany jest z niezwykłej techniki i czystości gry. Potrafi znakomicie naśladować style wielkich mistrzów gitary bluesowej. Ma na koncie występy na największych polskich festiwalach bluesowych oraz nagranie kilku solowych płyt. Jego kariera nabiera rozpędu i być może w przyszłości dołączy on do światowej czołówki gitarzystów tego gatunku.
Techniki gry bluesowej
Bending i wibracja - klasyczne techniki
Bending, czyli zaginanie struny w celu uzyskania efektu przeciągania dźwięku, oraz wibracja to techniki, które stały się znakiem rozpoznawczym gry bluesowej. Pozwalają one na uzyskanie charakterystycznego, "płaczliwego" brzmienia. Mistrzowie bluesa jak B.B. King czy Eric Clapton opanowali je do perfekcji. Bending i wibracja są nieodłącznym elementem tradycyjnych solówek bluesowych.
Slide guitar - gra szklanym krążkiem
Slide guitar, inaczej gra szklanym krążkiem, to popularna w bluesie technika, polegająca na przykładaniu do strun gitary specjalnego krążka (najczęściej szklanego lub metalowego), którym gitarzysta przesuwa po strunach, uzyskując charakterystyczne, ślizgowe brzmienie. Technikę tę opanowały do perfekcji takie tuzy bluesa jak Elmore James, Muddy Waters czy Derek Trucks. Slide guitar stał się jednym ze znaków rozpoznawczych bluesa.
Palm muting - tłumienie dłonią
Palm muting, czyli tłumienie dźwięku dłonią, to często wykorzystywany w bluesie rockowym i blues rocku zabieg. Polega na przyłożeniu boku dłoni do strun tuż przy mostku gitary, co tłumi ich brzmienie, nadając mu specyficzny, twardy charakter. Technikę tę często stosują tacy artyści jak Joe Bonamassa, Gary Moore czy Kenny Wayne Shepherd. Jest nieodłącznym elementem mocnych, rockowych riffów bluesowych.
Instrumenty bluesowe
Gitara - najpopularniejszy instrument
Bez wątpienia najpopularniejszym i najbardziej kojarzonym z bluesem instrumentem jest gitara. To na niej grali najwięksi mistrzowie tego gatunku. Tradycyjnie w bluesie używa się gitar akustycznych i elektrycznych. Najczęściej stosowanymi modelami są Fender Stratocaster i Gibson Les Paul. To właśnie dzikie, rozrywające dusze solówki bluesowych gitarzystów sprawiły, że ten instrument na zawsze wpisał się w historię bluesa.
Fortepian - król bluesa
Obok gitary, królem instrumentów bluesowych z całą pewnością jest fortepian. To właśnie na nim grali tacy pionierzy, jak Memphis Slim, Otis Spann czy Pinetop Perkins. Fortepian zapewnia bluesowi charakterystyczną, bogatą fakturę brzmieniową i pozwala na niezwykle ekspresyjne solówki. Nic więc dziwnego, że ten instrument od zawsze był nieodłącznym elementem zespołów bluesowych.
Harmonijka ustna - ulubiony instrument solowy
Harmonijka ustna stała się wręcz symbolem bluesa i ulubionym instrumentem solowym w tym gatunku. To na niej grali Little Walter, James Cotton, Paul Butterfield czy John Mayall. Jej charakterystyczne, przeszywające brzmienie idealnie oddaje emocjonalny charakter muzyki bluesowej. Dźwięk harmonijki jest nieodłącznym elementem nagrań każdego szanującego się bluesmana.
Podsumowanie
Blues to gatunek o niezwykle bogatej historii i rzeszach utalentowanych artystów. Począwszy od pionierów bluesa z Deltay Missisipi, poprzez mistrzów z Chicago, aż po współczesnych wirtuozów, muzyka bluesowa nieustannie ewoluowała, zachowując swój niepowtarzalny charakter. W bluesie zawsze liczyła się przede wszystkim ekspresja i emocje. Dlatego też po dziś dzień ten smutny, ale pełen duszy gatunek, ma rzesze oddanych fanów na całym świecie.